GASTRONOMİ TURİZMİNDE YENİ CAZİBE MERKEZİ AFYONKARAHİSAR
Başta termal turizm olmak üzere geçmişten gelen tüm turizm deneyimlerini gastronomi ile entegre eden ve bu alanda birçok projeyi hayata geçiren Afyonkarahisar, ülkemizde gastronomi turizminin yeni cazibe merkezlerinden biri haline geldi.
Ülkemizde turizm çeşitliliği açısından son yıllarda büyük önem kazanan ‘gastronomi turizmi’ mutfak zenginliği olan şehirler için yeni destinasyonların da önünü açtı. 2015 yılı sonunda UNESCO’nun gastronomi alanında Yaratıcı Şehirler Ağı’na dahil olan Gaziantep, bu alanda diğer şehirler için öncü oldu. Daha sonra ise Hatay, bu ağa katılarak gastronomi turizmindeki yerini aldı. Kaymak, lokum, sucuk, haşhaş ve kaymaklı ekmek kadayıfı denilince ülkemizin akla gelen ilk şehri olan Afyonkarahisar da bu alanda ilk adımı 2019 yılında attı ve aynı yıl UNESCO’ya yaptığı ilk müracaatta gastronomi şehri unvanını elde etti. (31 Ekim 2019)
SÜREÇ DOĞRU VE ETKİLİ YÖNETİLDİ
Afyonkarahisar, UNESCO’nun değerlendirmesinde bilinen (meşhur) lezzetlerinin yanı sıra 600’e yakın yöresel yemek çeşitliliği ile ön plana çıktı. Şehirdeki yönetimsel başarıyla birlikte, sürdürülebilirlik ve sosyal kalkınma noktasında başvuru aşamasında ortaya konulan hedefler de bu unvanın kazanılmasında etkili oldu. Başvuru sürecindeki önemli bir nokta da Afyonkarahisar Valiliği, Afyonkarahisar Belediyesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası, Zafer Kalkınma Ajansı, Afyonkarahisar Profesyonel Aşçılar Derneği ve diğer resmi paydaşların başından sonuna kadar süreci doğru ve etkili yönetmesi oldu. Termal, sağlık, spor, kültür ve kongre turizminden sonra gastronomi turizmine de kapı aralayan Afyonkarahisar, şehrin siyasileri, yerel yöneticileri, sivil toplum kuruluşları ve esnafıyla bu işi sahiplenerek kısa zamanda farkındalık oluşturmayı başardı.
SOSYAL GASTRONOMİDE ÖRNEK PROJE
En dikkat çekici ve önemli çalışmasını sosyal gastronomi alanında ortaya koyan Afyonkarahisar, adeta yeni bir çığır attı. Afyonkarahisar Belediyesi’nce hazırlanan “Engelsiz Gastronomi Mutfağı ve Terapi Merkezi” isimli SOGEP Projesi, Zafer Kalkınma Ajansı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylandı. Yaklaşık 2.4 milyon TL bütçeli projeyle şehirde bulunan dezavantajlı grupların (otizmliler, ortopedik engelliler, down sendromlular vb.) eğitim ve istihdamına yönelik proje, Afyonkarahisar Belediyesi’ne ait eski Emekliler Lokali’nde yapılan revize ve tasarım çalışmasının ardından hayata geçirildi. Faaliyetlerine başlayan merkez, şu an da 23 personelle faaliyetini sürdürüyor.
GASTRONOMİ SOKAĞI KURULUYOR
Sosyal projelere ağırlık veren Afyonkarahisar Belediyesi, yine Zafer Kalkınma Ajansı destekli 1.4 milyon TL bütçeli “Afyon Mutfağı Marka Yolunda” TAGDEP Projesi ile şu an Gıda Kontrol Laboratuvarı’nın bulunduğu alanda gastronomi sokağı oluşturmayı planlıyor. Afyonkarahisar Belediyesi tarafından hazırlanan ve yürütülecek olan bu projeyle halkın da gastronomi turizmi ile yoğunlaşması hedefleniyor. Geçtiğimiz aylarda yıkımı yapılan Gıda Kontrol Laboratuvarı’nın bulunduğu alanda yapılması planlanan 10 adet yöresel lezzet atölyesinin yapımına yakın zamanda başlanması planlanıyor.
GASTRONOMİ ŞEHİRLERİ ARASINDA BİR İLK
Gastronomi şehirleri arasında daha önce hiç yapılmamış, tarihe iz bırakacak bir çalışma gerçekleştirmek adına Afyonkarahisar Belediyesi tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’ne özel seri, sertifikalı ‘Gastronomi Şehri Afyonkarahisar Hatıra Paraları’ bastırıldı. 300 adet gümüş üzeri altın kaplama, 300 adet gümüş ve 1000 adet bronzdan oluşan hatıra paralar, şehir tanıtımına büyük katkı sağladı.
37 YÖRESEL ÜRÜN TESCİLENDİ
Afyonkarahisar Belediyesi kanalıyla yöresel lezzetlerin patent ve tesciline yönelik de çalışmalar da yürütülüyor. Şu ana kadar 37 yöresel lezzetin tesciline yönelik Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuruda bulunulurken, sonuçlanmayı bekleyen bu başvuruların ardından yapılacak yeni başvurularla toplam 99 yöresel lezzetin patent ve tescilinin alınması planlanıyor. Tescillenen bu ürünlerin satışını yapan restoran ve işletmeler denetlenerek, üretim noktasında kalite ve standartları arttırıldı. Ayrıca, şehirdeki otel ve restoranların gastronomi turizmine katılımını sağlamak amacıyla “Gastronomi Standardı Belgesi” uygulaması başlatılarak talepte bulunan işletmelere denetleme yolu ile bu belgeler takdim edildi.
GASTRONOMİ KONAĞI VE MÜZESİ YAPILDI
Öte yandan, yöresel lezzetlerin tanıtım ve satışı noktasında mihenk taşı olacak bir Gastronomi Konağı kurmak için kolları sıvayan Afyonkarahisar Belediyesi, bu hizmet için belirlenen 115 yıllık tarihi bir konağı (Benlioğlu Konağı) restore ederek 10 Eylül 2021 itibariyle hizmete açtı. Sadece Afyon mutfağında yer alan yöresel lezzetlerin tanıtım ve satışının yapıldığı konak, ortaya koyduğu misyonla şehre gelen misafirlere Afyon mutfağının tanıtılması adına önemli bir kazanım sağladı. UNESCO’ya verilen taahhütlerden biri olan Gastronomi Müzesi için Afyonkarahisar Belediyesi mülkiyetindeki mevcut Kültür ve Sanat Evi’nin hali hazırda gastronomi temalı objeler barındıran bir katı yeniden düzenlenerek müze olarak hizmete sunuldu.
