YUMURTA İHARACATINA GÜÇ BİRLİĞİ DOPİNGİ
Günümüzde tavukçuluk ve tavuk yumurtası önemli bir endüstri sektörü olmuş ve gelişen teknoloji ile dev adımlarla ilerlemektedir. Ülkemizde 1980’li yıllarda başlayan ve her yıl ivme kazarak büyüyen yumurta üretiminin büyük bir çoğunluğu modern kümeslerde yapılmaktadır. Nüfus artışı ve kentleşme, beslenme alışkanlıklarının değişmesine neden olmuştur. Şehir nüfusundaki hızlı artış, günlük yaşamın ve iş yaşamının daha yoğun yaşanması, insanları pratik beslenme alışkanlıklarına yönlendirmiştir. Ülkemizde yumurtadan değişik ve pratik yemekler yapılabilmesi insanlar tarafından genellikle sevilerek yenmesi ve sağlıklı olmasından dolayı her geçen yıl yumurta üretimi ve tüketimi artmaktadır.
Sahip olduğu kümes, yumurta tavuğu sayısı ve kapasitesi ile Türkiye’nin önemli yumurta üretim merkezlerinden olan şehrimiz Afyonkarahisar’da, kurulduğu 2006 yılından bugüne gerçekleştirdiği yumurta ihracatı ile Afyonkarahisar ve Ülke ekonomisine önemi katkıları olan Afyon Yumurta İthalat İhracat ve Ticaret A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı Osman İŞLEK ile son dönemde sektörde yaşanan gelişmeler ve firma hedefleri hakkında bir röportaj gerçekleştirdik.
- Osman bey, Afyon Yumurta A.Ş.’nin kuruluştan bugüne gelişimi ve bugün gelinen noktada ki durumu hakkında bilgiler alabilir miyiz?
Afyon Yumurta İth. İhr. Tic. A.Ş. firması Afyonkarahisarlı yumurta üreticilerin bir araya gelerek güç birliği yaparak kurulan bir şirkettir. Kuruluşundan itibaren Türkiye’nin en fazla yumurta ihracatı yapan şirketlerindendir.
Sektör yıllar içinde sürekli dalgalanmalar yaşamaktadır. 2019 yılı Mayıs ayında ülkemizin en büyük yumurta ihracatını yaptığımız Irak’da ani bir karar ile yumurta ihracatı yasaklandı. Yumurta sektörüne çok büyük zarar verdi.
Mevcut durumda üretim, kapasite ve istihdam; ihracat pazarlarının çoğalmasına ve iç piyasadaki talebe göre şekillenmektedir.
- Türkiye’de yumurta üretimi ve Afyonkarahisar’ın yumurta üretiminde ki yeri hakkında değerlendirmeleriniz nelerdir?
Türkiye’de tavuk yumurtası üretimi günlük ortalama 55 – 60 milyon civarındadır. Afyonkarahisar yumurta sektöründe ön plana çıkmaktadır. Uzun yıllara dayanan tecrübesi ile sektörde söz sahibi olmaya devam etmektedir. Afyonkarahisar’ın merkezi konumu, bütün yolların kesişme noktasında olması, Büyükşehirlere yakınlığı ulaşım açısından yumurta sektörü için olumlu sonuçlar vermektedir.
- Zaman zaman yumurta fiyatlarında hareketlilik gözlemleniyor. Bu konuda neler söylemek istersiniz.
-Yumurta en ucuz hayvansal protein kaynağıdır
1 koli anaç yumurta 2 kilo gelmekte olup, kg hesabı ile bakıldığı zaman 30-35 TL civarında bir rakama tekabül etmektedir. Eşdeğer hayvansal protein kaynakları ile karşılaştırıldığında yumurta fiyatının içeriği ile birlikte çok daha ucuz kaldığı görülebilecektir.
Sonuç olarak; faaliyetlerimiz veteriner, ziraat ve gıda mühendisleri kontrolünde insana, hayvana ve çevreye duyarlı olarak aynı zamanda hayvan refahı, biyogüvenlik ve hijyen kurallarına uygun olarak sürdürülmektedir.
- Yumurta Fiyatlarındaki artış sebebi nedir?
Yumurta fiyatını piyasa belirler, yem maliyetleri belirler, arz talep belirler.
Yumurtanın basit bir maliyet hesabı var. Bir yumurta ile 200 gram yem alınması üretimin devamlılığı için şarttır. Yem fiyatlarındaki artış üretim maliyetlerini etkiliyor ve yumurta satış fiyatlarına yansıyor. Fakat üretim maliyetlerindeki artış devam ederken, arz talep dengesizliği nedeni ile yumurta satış miktarı azaldığında satış fiyatları düşüyor maliyet aynı kaldığı için zararına satış yapılıyor, bu durumun uzun sürmesi halinde ise üreticinin iflasına neden oluyor.
- 2020 yılı ile birlikte pandemi sürecinden bugüne yumurta üretimi ve ihracatında ki gelişmeler ve bu süreçte yatırımlarınız hakkında bilgi verir misiniz? Firmanız bu süreçte nasıl bir yol izledi?
Pandemi süreci başlarında sektör bu durumu iç piyasada avantaja çevirmişse de ihracat yönünde zorluklar yaşanmıştır. Genel itibariyle bu süreçte yatırımlarda azalma, üretimde stabilite korunarak ilerlenmiştir.
- Son yıllarda yaşanan gelişmeler ışığında gıda ürünlerine erişim bu kadar önem kazanmışken içinde bulunduğumuz 2023 yılı ve sonrası için sektör adına beklentileriniz nedir?
Günümüzde gıda ürünlerine erişim diğer tüm sektörlerdeki gibi artık çok daha kolay ve hızlı olmaktadır.2023 yılı ve sonrasında da bu gelişim ve değişim devam edecektir. Yumurta sektörü de hızla ilerleyen e-ticaret internet alışveriş yöntemlerine daha fazla entegre olarak, hem raf ömrü hem de tedarik kolaylığı yönünden avantaj sağlayabilecektir.
- Yumurta üretimi ve işlemesinde yaşanan teknolojik gelişmeler hakkında düşünceleriniz ve varsa firmanızda teknolojiye yapılan yatırımlar hakkında bilgiler verir misiniz?
Yumurta sektörünü de kapsayan birçok alanda teknolojik gelişmeler yaşanmıştır. Tasnifleme, paketleme, kodlama makineleri, kümes ve hayvan refahına hizmet eden teknolojiler şirketimizce takip edilmektedir. En son olarak firmamızda doğaya dost yenilenebilir enerji olan Güneş Panelleri Sistemi kurulmuştur. Bu yatırım sayesinde şirketimiz temiz enerji ile buluşmuştur.
- Firma olarak önümüzde ki yıllar için üretim, ihracat, istihdam ve yeni yatırımlar odağında hedefleriniz nelerdir?
Afyon Yumurta İth. İhr. Tic. A.Ş. firması olarak hedefimiz ihracatta, iç pazarda ve ulusal marketlerde Türkiye’nin güçlü, lider, güvenilir şirket özelliğini korumaktır.
Osman İŞLEK
Yönetim Kurulu Başkanı
Afyon Yumurta İthalat İhracat ve Ticaret A.Ş.