Başkomutan Tarihi Milli Parkı
Başkomutan Tarihi Milli Parkı, Türkiye Cumhuriyeti tarihi açısından önemli mihenk taşlarının arasında yer almaktadır.
Tarihi Milli Park içinde kalan alanlar, emperyalist işgal güçlerinin Anadolu’dan atılmasıyla sonlanan Ulusal Kurtuluş Savaşımızın en önemli bölümünü oluşturan; 26 Ağustos’ta Büyük Taarruz’un başladığı bölge ile 30 Ağustos’ta Başkomutanlık Meydan Muharebesinin geçtiği bölgeler olup Afyonkarahisar, Kütahya ve Uşak illerini kapsamaktadır.
Ulu Önder ATATÜRK’ ün 26 Ağustos 1922 günü Kocatepe’ den başlattığı Büyük Taarruz Harekâtı’ nda 27 – 28 Ağustos’ taki kanlı muharebeler sonucu 27 Ağustos’ ta Afyonkarahisar alınır.
Afyonkarahisar-Altıntaş ve Dumlupınar üçgeninde beş gün beş gece aralıksız devam eden savaş Başkomutan Meydan Muharebesi ile sona erer. Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa, silah arkadaşları ve Kahraman Mehmetçiğin kesin zaferi ile sonuçlanan Başkomutanlık Meydan Muharebesi; Genç Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ nin kurulmasına temel teşkil etmiştir.
Kurtuluş Savaşı’ nın geçtiği yerlerdeki tarihi olgular Başkomutan Tarihi Milli Parkı’ nın ana kaynak değerinin oluşturur. Milli Park 34.834 hektar alanı kapsar, Kocatepe ve Dumlupınar olmak üzere iki bölümden oluşur. Kocatepe Bölümü içerisindeki Anıt ve Şehitlikler;
- Kocatepe Anıtı ve Kitabesi
- Yüzbaşı Agâh Efendi Şehitliği
- Zafer Müzesi
- Büyük Taarruz Şehitliği ve Başkomutan Mustafa Kemal Anıtı
- Albay Reşat Çiğiltepe Şehitliği
- Anıtkaya Şehitliği
- Çalışlar Şehitliği
- Akdeğirmen Şehitliği
- Giresunlular Şehitliği
- Büyük Taarruz Karargâhı (Atatürk Evi)
Başkomutan Tarihi Milli Parkı 31.08.1981 tarihinde Türkiye’ nin 17. Milli Parkı olarak ilan edilmiştir.
Her yıl 25-30 Ağustos tarihlerinde Zafer Haftası Anma Törenleri yapılarak binlerce şehidimizin yattığı, yeniden ‘’ BAYRAK’’ olduğumuz, tüm dünyaya Türk’ ün gücünü bir kez daha gösterdiğimiz bu topraklarda bağımsızlık ruhumuz yaşatılmaktadır
Kocatepe Anıtı ve Kitabesi
Büyük Taarruz’un Başkomutan Gazi Mustafa Kemal tarafından sevk ve idare edildiği yerdir. Rakımı 1874 m ‘ dir. Afyonkarahisar İli, Merkez İlçesi’ ne bağlı Kocatepe (Büyükkalecik) Kasabası sınırları içinde ve Kocatepe’ de bulunmaktadır. Yolu asfalt olup Afyonkarahisar’ a 20 km uzaklıktadır. İlk anıt 1953 yılında Milli Savunma Bakanlığı tarafından kesme taştan yapılmış ve üzerinde mermer yazıt bulunmaktadır.
Yüzbaşı Agah Efendi Şehitliği
Kocatepe Karargâhını korumakla görevlendirilen 150 kişilik asker, Büyükkalecik Köyü Kurtkayası mevkiinde yerleşerek 25 Ağustos sabahı Büyük Taarruz emriyle harekete Trikopis’ in buraya yardımcı kuvvet gönderilmesi isteğini reddederek ‘’ Ben o mevzileri gezdim Türkler o tel örgüleri değil aşmak asla yanına bile yaklaşamazlar ’’ dediği tel örgülerini bir anda aşarak Yunan tümeniyle savaşa başlamıştır. 27 Ağustos 1922 günü, Kurtkaya Tepesi’ nde şehit düşen Bayburtlu Ziver Bey oğlu Yüzbaşı Agâh Efendi, Sinoplu Üsteğmen Feyzullah Efendi ve 100 Mehmetçik adına yapılan şehitlik, 26 Ağustos 1972 yılında inşa edilmiştir. Afyonkarahisar İli, Merkez İlçesi’ ne bağlı Kocatepe (Büyükkalecik) Kasabası sınırları içinde ve Kocatepe’ de bulunmaktadır.
Büyük Taarruz Karargah Evi (Şuhut Atatürk Evi)
Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa Büyük Taarruz emrini verdikten sonra, 24 Ağustos 1922 günü Akşehir’ den Afyon İlinin Şuhut İlçesine gelmiş, Yalı Mahallesi’ ndeki Hacıveli Oğullarına ait bir evi, geçici karargâh olarak kullanılmıştır. O günün akşamı, arkadaşları ile birlikte bu evde bir toplantı yapan Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa taarruz planlarını gözden geçirmiş, geç saatlere kadar süren toplantıdan sonra odasına çekilmiştir. Burada birkaç saat dinlenen ve uyuyan Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa, sabaha karşı Kocatepe’ ye hareket etmiş, 26 Ağustos 1922 günü saat 05:30’ da topçu ateşiyle Büyük Taarruzu başlatmıştır.
Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa’ nın kaldığı bu ev iki katlı, cumbalı ve küçük bir köy konağıdır. Alt katında hole açılan 4 odası, üst katında 1 salın oda ve bir selamlığı vardır. Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa, bu kattaki cumbalı odada çalışmıştır.
Zafer Müzesi
Afyonkarahisar’ın 27 Ağustos 1922 günü saat 17:30’ da 8. Tümen 189’ncu alay tarafından alınmasından sonra; Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa’ nın yanında Genel Kurmay Başkanı General Fevzi Paşa, Garp Cephesi Komutanı İsmet Paşa olduğu halde Kocatepe’ den inerek Afyonkarahisar inerek Afyonkarahisar’ da konakladıkları binadır. O andan itibaren Başkomutan, Genel Kurmay Başkanlığı ve Batı Cephesi Komutanlığı Karargâhı ilan edilir. Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa, Genel Kurmay Başkanı General Fevzi Paşa, Garp Cephesi Komutanı İsmet Paşa kendilerine ayrılan bu binada kalırlar ve kaldıkları odalar kendi adlarına ayrılarak düzenlenmiştir. Bu bina, 30 Ağustos 1922 Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nin planlarının yapıldığı ve taarruz emrinin verildiği binadır.
TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
DOĞA KORUMA VE MİLLİ PARKLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
- BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ
